Alois Carigiet

Alois Carigiet ei naschius ils 30 d’uost 1902 a Trun ella “Casa Carigiet”, la gronda casa sper baselgia sco 7avel dad 11 fargliuns. El ei vengius enconuschents oravontut pervia dil cudisch d’affons “Uorsin”, ei denton era sededicaus alla grafica ed alla pictura. Quei ambient puril intact, quei origin, ha adina muntau per el la megliera fontauna per siu operar sco artist. 1911 ei la famiglia Carigiet serendida a Cuera. Per Alois cun ses 9 onns ha quei muntau ina gronda midada, bandunar in vitg puril e secasar en ina stretga gassa en in marcau.

Igl emprendissadi da pictur e decoratur ei bein staus da gudogn, mo quella clamada ha buca pudiu cuntentar igl Alois. Gia 1923 serenda el a Turitg e lavura e seperfecziunescha egl atelier da grafica Max Dalang. 1927 sa Carigiet arver in agen atelier.

Mo siu camp d’activitad era adina circa il medem ed il prighel da sespiarder ella rutina adina pli gronds. Spossaus tras l’immensa lavur che quella exposiziun veva caschunau ad el, tuorna Alois Carigiet anavos ellas muntognas.

El secasa a Platenga, al pei dil Péz Mundaun, ella casa „Hüs am Bach“. En quei vitget cun sia biala survesta anfla Carigiet siu ambient da pli baul. La liunga fasa da retratgadad gida denton ad anflar la via, a far il pass dalla fuorma grafica alla pictura experimentala, agl agen maletg, che corrispunda a sia situaziun fundamentala. Il dun d’observar e raquintar, in sentiment pigl essenzial, la carezia per las caussas semplas dalla veta defineschan sia moda da malegiar. Sia ovra cumpeglia sper ils renomai cudischs d’affons, maletgs dalla cuntrada, scenas ord il mund dils animals, usits, harlechinadas, grondas picturas muralas eav. Suenter sia emprema exposiziun 1940 el Museum d’art a Cuera expona Cariget regularmein sias ovras en Svizra e schizun el Giapun.

1945 cumpara siu emprem e pli enconuschent cudisch d’affons Uorsin cul text da Selina Chönz. Ei suondan culs onns tschun ulteriurs cudischs d’affons, per part cun agens texts. Fetg enconuschents ein era sias picturas «Allegro con spirito» el Muraltengut a Turitg, picturas muralas a Stein am Rhein ed il maletg mural „La reuniun dallas treis Ligias“ ella sala dil Cussegl grond a Cuera. Alois Cargiet sez era dil meini che sias picturas muralas seigien sias ovras essenzialas e buca ils maletgs scaffi al cavalut.

1960 ei Alois Carigiet turnaus definitivamein anavos a Trun en sia patria ed ha acquistau la casa paterna da sia mumma, nata Lombriser, a Flutginas. Pliras picturas muralas a Trun dattan perdetga dall’attaschadadad digl artist a sia vischnaunca nativa. 1966 survegn Alois Carigiet per la secunda gada il premi pil meglier cudisch d’affons e sco emprem Svizzer la medaglia Hans Christian Andersen. 1974 surdat la Regenza grischuna ad el il premi da cultura dil Cantun Grischun.

Alois Carigiet ei morts igl 1. d’uost 1985 ed ha anflau siu davos ruaus el santeri a Trun.

Per las 4.-6. classas primaras dat ei in mied d’instrucziun. Informaziun cheu.

Picturas muralas dad Alois Carigiet en Surselva

Parallel cull’exposiziun “Alois Carigiet-L’inscenatur” cumpara ina broschura informativa “Alois Carigiet – Picturas muralas en Surselva”. La broschura sa vegnir empustada tier nus per e-mail ni telefon per frs. 10.-. Cheutier la descripziun da viadi tier ils loghens: